Nederlandse Familienamenbank |
Post | < |
Postma Post, van der Pos Posthouwer Post Uiterweer |
verklaring:
1. Beroepsbijnaam voor een bode, een postbesteller of een postmeester; of voor een wachter, bewaker, schildwacht.
2. Wonend bij een 'post', een wachtpost of een postplaats aan een postweg waar de paarden werden gewisseld; vergelijk de Hollandse Post te Princenhage waar de paarden van de postkoets van Antwerpen naar Moerdijk werden verwisseld, en vergelijk onderstaand toponiem Ten Post en andere toponiemen hieronder vermeld. Er kan in dit verband nog rekening gehouden met een heel andere betekenis van post: '(voet)brug'.
3. Pos of Post is de benaming van een vissoort. Het kan de bijnaam van een visser zijn geweest (vergelijk Pos).
4. Zou Post evenals de namen Posthumus en Postma, die veelvuldig in Friesland voorkomen, kunnen duiden op een 'postuum geboren kind', dwz. na het overlijden van de vader?
Citeren:
Leendert Brouwer, 'Post', in: Nederlandse Familienamenbank = CBG Familienamen, Amsterdam, Meertens Instituut / Den Haag, CBG Centrum voor familiegeschiedenis, 2000...
kenmerken:
metonymische beroepsnaam | adresnaam | betrekking |
Duitse naam |
specifieke componenten:
geen affix |
betrekking
• Het is reeds van oudsher een gebruik geweest om twee personen die dezelfde naam droegen van elkaar te onderscheiden met een bijnaam, ontleend aan de specifieke betrekking of verwantschap tussen deze personen. Had een vader die bijvoorbeeld Karel Jansz. heette zijn zoon ook Karel genoemd, dan kreeg die vader na verloop van tijd ter onderscheiding de bijnaam Karel de Vader en de zoon kreeg de bijnaam Karel de Zoon. Of ook, als oom en neef dezelfde naam droegen, dan gaf men aan laatstgenoemde wel de bijnaam de Neef. Andere soortgelijke benamingen, zoals Vondeling, Bastaard, Voogd, Jongeling, Grijsaard, Vriend, Buurman, enz. aan de betrekkingen of verhoudingen van de mensen onderling ontleend, werden eveneens als bijnamen gegeven. Veel van die bijnamen zijn van vader op zoon overgegaan en vaste toenamen geworden. Men moet zich bij de naam De Vader voorstellen dat een later kind van Karel de Vader tevens diens bijnaam heeft overgenomen, bijvoorbeeld Jan Karelsz de Vader [Winkler-1885, p 433: Geslachtsnamen ontleend aan de verwantschap en de onderlinge betrekkingen der menschen].
• "Ik ben Kara's oom, de man van zijn moeders zuster. Maar anderen noemen mij ook Oom. Kara's moeder had destijds gewild dat Kara mij zo noemde, en uiteindelijk noemde niet alleen hij, maar iedereen mij zo" [Orhan Pamuk, Ik heet Karmozijn, Amsterdam / Antwerpen 2001, p 35 (oorspronkelijke Turkse uitgave: Istanbul 1998)].
• [Nieuwsbrief Meertens Instituut, april 2015, naar aanleiding van een publieksvraag betreffende de naam Dirkzwager: http://www.meertens.knaw.nl/cms/nl/nieuws-agenda/nieuwsbrief/vraag-van-de-maand/144772-vraag-van-april-2015].
afkortingen en bibliografische notaties: